Tam Tamperli Camlar, Emniyet ve Güvenlik Camları
Cam kırılgan bir malzemedir ve darbelere dayanımı düşüktür. Ayrıca kırılma sonrası oluşan parçalar insan sağlığına zarar verecek tarzda kesici özelliğe sahiptir. Özel bir işlemden geçmemiş tüm düzcamlar için bu durum geçerlidir.
Cam kalınlığının artırılması ile camın darbelere karşı dayanımı nispeten artar, ancak cam kırılmasından kaynaklanan yaralanma riskleri giderilemez hatta artar.
Düzcam endüstrisi cama emniyet ve güvenlik özellikleri kazandırmak amacıyla ikincil işlem olarak tanımlanan teknolojileri geliştirmiştir; Temperleme ve Laminasyon.
Temperleme işleminde düzcam 650 dereceye kadar ısıtılır ve hava üflenerek ani soğutulur. Böylece camın yüzeyi ve bünyesinde gerilim farkı yaratılır.
Temperleme işlemi uygulandığı camın geçirgenlik, ısı yalıtımı gibi temel özelliklerini etkilemez. Temperli cam kesilemez, şekillendirilemez ancak üzerine baskı yapılabilir, laminasyon ve yalıtım camı üretiminde kullanılabilir.
Bazı camlara temperleme işlemi uygulanamaz. Bazı kaplamalı camlar için ancak özel temperleme şartlarında temperlenebilir.
Temperleme işleminden geçmiş olan düzcamlarda darbelere karşı dayanım 4-5 kat artar, kırılma durumunda kesici özellikte olmayan küçük parçalar ortaya çıkar.
Bu özellikleri nedeniyle temperli camlar “Emniyet camı” sınıfına girer.
Temperli cam belirli bir şiddetin üzerindeki darbelere karşı dayanıklı olmadığı için bina dışından gelebilecek saldırılara karşı yetersiz kalır. Bu amaçla lamine camlar geliştirilmiştir.
Laminasyon işleminde iki veya daha fazla cam plaka özel bağlayıcı polivinil butiral (PVB) tabakalar yardımıyla ısı ve basınç altında birleştirilir. Kaplamalı camların laminasyonunda dikkate alınması gereken özel durumlar söz konusudur.
Lamine camlar darbe karşısında kırılıp dağılmaz, kırılan parçaları PVB filmi bir arada tutar. Bu özellikleri nedeniyle lamine camlar “Emniyet ve Güvenlik camı” sınıfına girer.
Lamine camın emniyet ve güvenlik seviyesi üretimde temperli cam kullanarak ve PVB film kalınlığını ve/veya sayısını arttırarak elde edilir.
Kurşuna dayanıklı ve kurşun geçirmez camlar özel tasarımlı lamine camlardır.
Düzcam ürünlerinin Emniyet ve Güvenlik performansları EN 12600 ve EN 356 standartlarına göre belirlenir.
EN 12600 standardı camları darbeye dayanım ve kırılma özelliklerini belirler.
EN 356 standardı camların elle yapılan saldırılara karşı direncini belirler.
Kırılma nedeniyle oluşacak riskleri gidermek amacıyla aşağıdaki kullanım alanları için Emniyet ve Güvenlik Camlarının kullanımı gerekir.
-Zeminden 80 cm yüksekliğe kadar olan bölgelerde yer camlar,
-Zeminden tavana kadar olan kesintisiz camlar,
-Cam kapı, duş kabin, cam separatör,
-Tavan, çatı gibi baş üstünde yer camlar.
Ayrıca;
Tam temperleme, camın gücünü ve ısıl gerilimlere karşı direncini artırır. Ardıç Cam temperleme işlemi yatay hat üzerinde camın dış yüzeylerine basınç gerilimi, cam ortasına ise dolaylı bir çekme gerilimi kazandırmak için ısıtma ve soğutma aşamalarını içerir. Isıl işlemsiz cama göre yaklaşık 5 kat daha dayanıklı olan temperli cam; kırıldığı zaman zar büyüklüğünde parçalara ayrılarak yaralanma riskini azalttığından güvenlik camı olarak kullanıma uygundur.
Isıl işlemler ürünlerin hacmini, kimyasal yapısını, renk ve berraklığını değiştirmez. Renksiz float, harmandan renkli float, laminasyonlu camlar (laminasyon öncesi) ve kaplamalı camlar ısıl işlemli olabilir. Isıl işlemden sonra cam panora herhangi bir kesim, delik delme, kenar ve yüzey işlemi yapılamaz.
Yalnızca bazı bakış açıları ve ışık koşullarında fark edilebilen “temperleme izleri” ile “kamburluk” ve “dönüklük” toleransları içinde kalmak kaydıyla ortaya çıkan “distorsiyon” lar ısıl işlemin kaçınılmaz ve önlenemeyen sonucudur. Temperleme işlemi sırasındaki hassas bir ısı rejimi uygulaması ile minimuma indirilmiş izler başlı başına bir kusur olarak nitelendirilmemektedir.
Ender de olsa, cam hamurunda bazı üretim yöntemleri sonucunda ortaya çıkabilecek mikroskobik partiküllerden kaynaklanan spontan kırılma olasılığına karşı tam temperli camlar, istendiğinde ısı banyosu (heat soaking) testinden geçirilerek bir ön elemeye tabi tutulabilir.